Compartimentering gebouwen
In de eerste plaats is het natuurlijk belangrijker brand te voorkomen dan te genezen! Zelfs in de ontwerpfase van een gebouw wordt er tegenwoordig al met brandveiligheid rekening gehouden. Zo zullen de architecten bij het tekenen van de plannen de gebouwconstructie gaan onderverdelen in verschillende compartimenten.
schematische voorstelling van een compartimentering
Het gebouw wordt in compartimenten verdeeld om het brandrisico van een gebouw te beperken, de verspreiding van het vuur te verhinderen en de rookontwikkeling tegen te gaan. Indien er dus een brand zou ontstaan in één compartiment wordt de rest van het gebouw voor een langere tijd gespaard. Brandcompartimenten zijn afgescheiden door brandbestendige wanden, vloeren, zolderingen en deuren.
brand in één compartiment
Een brandcompartiment is dus een gebouwvolume, begrensd door wanden die de voortplanting van brand en rook naar aanliggende compartimenten gedurende een bepaalde tijd beletten.
Branddeuren
In elk compartiment zijn er noodzakelijkerwijze openingen voorzien. (vb deuropeningen, kabeldoorvoeringen, kokers, etc.) Het is belangrijk om aan deze zwakke punten voldoende aandacht te besteden. Een compartiment is nl. alleen doeltreffend indien het volledig is afgesloten van de rest van het gebouw.
De eenvoudigste manier om toch de compartimenteringsregels te respecteren is het plaatsen van brandbestendige deuren.
Verschillende types branddeuren:
• Branddeuren
Deze deuren onderscheiden zich van gewone deuren door hun speciale constructie. Ze dragen een zegel (bvb BENOR) aan de binnenzijde en een identificatieplaatje, zoals hieronder afgebeeld, op een goed zichtbare plaats. Zij hebben een brandweerstand van minimaal 30 minuten. Dit wil zeggen dat men achter deze 'gesloten' deur minimaal 30 minuten veilig is.
• Zelfsluitende branddeuren
Dit zijn dezelfde deuren maar voorzien van een toestel (pompje / veer) waardoor de deuren in normale werkvoorwaarden bestendig dichtgehouden worden. Deze deuren kunnen in alle omstandigheden met een normale krachtinspanning geopend worden. Branddeuren moeten altijd in gesloten stand gehouden worden.
• Bij brand automatisch sluitende branddeuren
In de praktijk wordt er vaak vastgesteld dat de branddeuren in open stand geblokkeerd worden door middel van houten spieën, brandblussers, enz. Dit is meestal bij deuren die om dienstredenen open moeten blijven (bijvoorbeeld deuren in een drukke gang). Dit is misschien wel handig, maar vooral onverstandig!!
Om dergelijke toestanden te vermijden, kunnen zij voorzien worden van een systeem (magnetisch) dat de deur in geopende stand vasthoudt
Bij rookontwikkeling of brand zal dit systeem automatisch ontgrendeld worden waardoor de deur automatisch zal sluiten.
De beste branddeuren zijn nutteloos indien ze niet gesloten zijn op het ogenblik van de brand!!
Brandweerstand
De doeltreffendheid van een compartiment wordt bepaald door de brandweerstand van alle bouwelementen, die het compartiment begrenzen en/of die de stabiliteit van het gebouw of een gedeelte ervan verzekeren.
De brandweerstand of de weerstand tegen brand van bouwelementen is de tijdsduur gedurende dewelke deze bouwelementen blijven voldoen aan hun functie.
In de bouwvoorschriften wordt de brandweerstand (Rf) geformuleerd als de tijd gedurende dewelke een bouwelement gelijktijdig voldoet aan de criteria stabiliteit / vlamdichtheid / thermische isolatie.
De brandweerstand moet minstens 30 minuten bedragen om als Rf-waarde te worden erkend. De gevraagde Rf-waarden voor de bouwelementen verschillen naargelang de hoogte van het gebouw en de functie van het compartiment.